ثبت نام
ورود به صفحه کاربری
صفر تا صد چاپ کتاب شما

Untitled (2)

 

 

 

تعارض قاعده ید و استصحاب در نظام حقوقی اسلام
دوره 7، شماره 82، اسفند 1403، صفحات 1 - 13
نویسندگان : قاسم شفیعی* 1
1- استادیار و عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی زاهدان
چکیده :
نظام حقوقی اسلام با تکیه بر قواعد فقهی مانند قاعده ید و استصحاب، به تنظیم روابط اجتماعی و اقتصادی می‌پردازد. قاعده ید بر این اصل استوار است که تصرف فعلی فرد در مال، نشانگر مالکیت اوست، مگر آنکه خلاف آن اثبات شود. در مقابل، قاعده استصحاب بر بقای وضعیت سابق تأکید دارد و مالکیت پیشین را تا زمانی که دلیل قطعی بر تغییر آن نباشد، حفظ می‌کند. تعارض این دو قاعده، به‌ویژه در مواردی که ادعای مالکیت سابق (استصحاب) با تصرف فعلی (ید) در تقابل قرار می‌گیرد، همواره محل اختلاف فقها بوده است. این مقاله با روش تحلیلی-تطبیقی ، به بررسی تعارض قاعده ید و استصحاب در حوزه‌های مختلفی مانند مالکیت اموال منقول و غیرمنقول، معاملات با حسن نیت و سوءنیت، اموال عمومی و وقفی، و مسائل نوظهوری مانند مالکیت داده‌های دیجیتال می‌پردازد. همچنین، نظریات فقها در مواجهه با این تعارض، از جمله نظریه تقدیم قاعده ید، تقدیم استصحاب، و نظریه تفصیل بر اساس نوع مال یا موقعیت، مورد تحلیل قرار می‌گیرد. نتایج پژوهش نشان می‌دهد که تعارض ید و استصحاب در موارد مختلف، از اموال فیزیکی تا داده‌های دیجیتال، رخ می‌دهد. فقها با توجه به قرائن خارجی، نوع مال، نیت متصرف و قوت ادله، رویکردهای متفاوتی را اتخاذ می‌کنند. به‌طور کلی، در مواردی که حقوق پیشین با اسناد معتبر محرز شده باشد، استصحاب ترجیح دارد، اما در فضای عدم قطعیت و فقدان ادله، قاعده ید به‌عنوان راه‌حلی عملی برای حفظ نظم اجتماعی مطرح می‌شود. در نهایت، رویکردهای معاصر با ترکیب قرائن عینی و حقوق پیشین، می کوشند تعادلی بین ثبات حقوقی و پویایی معاملات ایجاد کنند.
مدیریت آموزشبرنامه ریزی آموزشیآموزش مدیرانپاکدشتانتظارات مشتریاینترنت بانکبانکداری الکترونیکیغزنیمعماریفرهنگهندغزنویانتکنوپولیهویت فرهنگیحفاظت از فرهنگ های بومیراهکارهای حفاظت از فرهنگ های محلیروان درمانی مثبت گراآشفتگی روانیاسترساضطرابخشم و افسردگیمدیریت دانشساختار سازمانی مدارستوسعه حرفه ای معلمانپیروی از رژیم غذاییذهن آگاهیقدرت ایگوتاب آوری روان شناختیرضایت از زندگیبهزیستی تحصیلیدانش آموزان متوسطهروان شناسی مثبت گرابرنامه ریزی آموزشی انعطاف پذیرطراحی آموزشیتدریس و یادگیری نوینفناوری های آموزشینقاط قوّتفرصت هامدارس هوشمندمقطع ابتداییشهر لامرددرمان مبتنی بر پذیرش و تعهدخودکارآمدیرضایت زناشوییتنظیم شناختی هیجانیخشونت خانگیاضطراب بیماریدشواری در تنظیم هیجانمقیاس نگرش نسبت به بیماریمقیاس دشواری در تنظیم هیجانسبک زندگی فرزند پروریسبک مستبدانهسبک مقتدرانهسبک سهل گیرانهوالدینهوش هیجانیپرخاشگرینوجوانانتربیتنهج البلاغهالگوسازیتربیت اخلاقیتربیت اجتماعیاخلاقسیاستفردوسیهومردين باوريافسردگيتنظيم شناختي هيجانعملكرد تحصيليانشاخلاقیتنوشتن خلاقارتقاء نوشتنمبانیمعرفت شناسیبرنامه درسیدلزدگی زناشوییطرحواره های ناسازگار اولیهصمیمت خانوادهبي تفاوتي سازمانييادگيري سازمانيمدیران مدارسشهرستان لامردتأثیر هنرفرهنگ و هنرریاضیعلومدوره متوسطه اولمکتب آنالتاریخ نگاریجملعایشهزبیرطلحهالگوی مدیریتی سایبرنتیکرهبری سایبرنتیکپژوهشگاه فناوری ارتباطات و اطلاعاتبازتوانی شناختیتوجهکنترل تکانهالگوی فعالیت مغزیاختلال کم توجهیبیش فعالیدانش مالینگرش مالیسواد مالیرفتار مدیریت مالیمنبع کنترلآموزش و توسعهادارک کارکنان نسبت به آموزشاستراتژی آموزشیرضایت شغلیگمرگهویتهویت اجتماعیسبک زندگیطبقه اجتماعیهوش سازمانیرفتار شهروندیبهره وری کارکنانادارات ورزش و جواناناینرسی سازمانیترومای سازمانیسایش اجتماعیآنتروپی سازمانیبرنامه ریزی استراتژیکآینده پژوهیاستراتژی سازمانیمدیریت سازمانیفرقه اشاعرهعقل و نقلعقاید دینیتأثیرات فکر اسلامیمنابع قابل اعتمادآموزش هوش معنویپیشرفت تحصیلیشادمانیبرند بانکجذب منابع مالیاعتماد مشتریانکیفیت خدماتفناوری های نوینویژگی های اجتماعیویژگی های خانوادگیزنان آسیب دیده اجتماعیزنان عادیشهر بوشهرآموزش مهارت های زندگیارزیابی تعامل والدفرزندنوجوانان دارای رفتارهای پرخطرفرهنگ خوش بینی علمیتوانمند سازی ساختارمدارس ابتدایی شهر ارومیه ناحیه یکآموزش مجازییادگیری الکترونیکیدانشجویانکتابهای کمک آموزشيوسایل کمک آموزشیپيشرفت تحصيليانگيزش پيشرفتجنایتحقوق بین المللسازمان ملل بشریتقوانینسطح شادکامیخودکارآمدی تحصیلیدانش آموزان پایه هشتمبحران مدرنیتهاحیاگری اسلامیمدرنیتهعقلانیتاحیاگریسکولاریسمفعالیت ورزشیرژیم غذاییحافظه فعالعملکرد تحصیلیاضافه وزنپیشرفتدردرنجمولانادستور زبانفارسیکتاب شناسیقاعده یدقاعده استصحابتعارض فقهیمالکیتحقوق اسلامیلقطهمال پیدا شدهتحصیل مال نامشروعتصرفخیانت در امانتجو سازمانیعملکرد کارکنانافشای اطلاعات ضد پولشوییعملکرد بانکبازده دارایی هابازده حقوق صاحبان سهامکیوتوبینسود تقسیمیمديريت زمانتعهدتجزيه و تحليل وضع موجودبرنامه ريزی و پیگيرری و تحليل مجددکارايی کارکنانآزادی یادگیریپیوند به مدرسهخوش بینی تحصیلیفناوری بلاک چینعملکرد خدمات مالیپذیرش فناوریفرهنگ دیجیتالیسواد رسانه ایتفکر انتقادیمسئولیت پذیری اجتماعی معلمانآموزش مدیریت هیجانافکار خودکشیاحساس ناامیدیجهات تشدید مجازاتنهادهای ارفاقیاجرای حکمآزادی مشروطنظام نیمه آزادیناگویی هیجانیسازگاری زناشوییزنان شاغلرهبریرهبری تحول آفرینمنابع انسانیسازماناستقلال شغلیتمایل به تغییردوزبانگینظریه های یادگیریافت تحصیلیباورهای نادرستمشکلات دوزبانه هاتوانبخشی شناختیتکلیف علامت توقفتکانشگریسالمندانكاركرد خانوادهمدیریت عملکرددانشگاه تبریزتعهد عاطفیرهبری اخلاقیمعلمانبهبود روابطخیانتمرزدارالاسلامدارالکفرملیتتابعیتروانشناسیپاد اسطوره درمانیشبرنگ نامهدیوهنر درمانیروح هنرکودک آزاریحقوق حمایتیعملکرد شغلیمدیرانذهنیت فلسفیهوش معنویمتوسطهاعتیادمعتادخانوادهجوانانافسردگیخواب آلودگیصحت روانزبان دومایرانکودکانعملکردقالی های تصویریزن فرنگیسقوط مجازاتتعزیرقاضیفقه مقارنیادگیریابتداییسازمانهاتفکر خلاقاجتماعیگوشیعاقلهضمانجریرهعصبهفضیل بن عیاضزهدریاضتکلبیونرشد حرکتیرشد حرکتی درشتدختر و پسربلوغمدرسهمصرشامجزیرهسیوطیهگلهابزثبتثبت آنیگرانیممالیکاقتصادنوآوریآموزشنوجوانتهدیدافغانستانامنیتطالبانوقفترویج وقفزنانخانه دارانسجامابرازگریتعارضبهنجاریغزهصلیبیعرفاتَشامتاریخشادکامیموسی صدرتقریبادیانمذاهباهل بیتادبیات مللاسپانیاپرتغالمغربموحدانجنگ صلیبیاروپااورشلیمدانشگاهبریتانیاتدریسسیستانخوارجاینترنتاعتدالشهر تهرانفسادفساد اقتصادیمجازاتروایاتپیترزهرستلایحهشیعهقضاوتعدالتمعلممتعلمضررضرارضرّموانعرشد جسمانیکودکاسنادتصاویرسودلذتBrownقرآنتجرّیحقوقفقهقواعد فقهکلاممدل مفهومیرنگشکلبازیتکفیرجهادجرمدستورتمرینچاقیحبسآرزوروشانگیزهانگیزشخشماملادیکتهالثیارستمسیاوشسُرخهزنتشیعرسانهجنگ نرمدولتمادرناسانبیاءطبیعتاجتهادنظارتمغمغبچهتکرارشبصبحنمادشعر نیماداناییعقلهنرشعراسترهامانپوریمحلاجمتهمبحرانجامعهناشررایانهکیفیکمیترازمدارسمعنویتمدلالگومونالیزاستر و ساترمجرمدرمانرمانانقاذدینذکرتوبهکیفرمعادفردینفقهزوجمالیقمصنعتغربتهاجمخوابرؤیاتغییرهزینهدعاکلمهقوللفظرشد و تعالیمردمدنیاعدهمطلقهولبهمحبتمارعقدحجرندرحلهبدفهمیقصاصامیدتمدنآتناپیریقبضنمازبداءفهمگلگنبدمبیعنقدرتهرمزبرندکار
پشتیبانی آنلاین از طریق واتساپ

پژوهشگران گرامی؛ پاسخگوی سوالات شما عزیزان از طریق واتساپ هستیم !


جهت ارسال پیام در واتساپ اینجا کلیک نمائید !