واکاوی مبانی قرآنی همزیستی مسالمت آمیز امّت اسلامی با امّت های غیرمسلمان و غیرمستکبر
دوره 4، شماره 39، مرداد 1400، صفحات 201 - 185
1 استادیار و عضو هیأت علمی دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم
2 دکتری علوم قرآن و حدیث دانشگاه میبد، پژوهشگر مطالعات اسلامی و مدرس دانشگاه
3 کارشناسی ارشد علوم حدیث، گرایش نهج البلاغه، دانشگاه قرآن و حدیث قم
چکیده :
بر اساس آیات قرآن کریم، روایات اسلامی و سیره معصومین(ع)، مسلمانان وظیفه دارند در مقابل دولت های استکباری و محارب ایستادگی کرده و به مقابله همه جانبه بپردازند. اما کم نیستند کشورها و ملت های غیرمسلمان، که با امت اسلامی حالت جنگ و ستیزه نداشته و خواهان روابط مسالمت آمیز با مسلمانان هستند و حاضرند همکاری های دوجانبه در امور اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی داشته باشند. این پرسش مطرح است که طبق تعالیم قرآن کریم، اساس رفتار با کشورهای غیراستکباری و مردم غیرمسلمان چگونه است؟ آیا اصل، جنگ و نزاع و درگیری و حذف آنان است، مگر این که ایمان بیاورند؛ یا از نظر قرآن کریم، مسلمانان می توانند با پیروان ادیان آسمانی، دولت های غیرمحارب و مردم غیرمسلمان، تعامل مسالمت آمیز داشته باشند. از نظر قرآن کریم، زبان گفتمان بین ادیان آسمانی، تعامل و همزیستی مسالمت آمیز، گفتگوی سازنده و همکاری بر اساس اصول مشترک است. در حالی که برخی، همانند داعش از دیدگاه اول دفاع می کنند. در این پژوهش، اصالت صلح و گفتگوی سازنده و همزیستی مسالمت آمیزاسلام با پیروان ادیان آسمانی، کشورهای غیراستکباری و مردم غیرمسلمان مورد بررسی قرار می گیرد. قرآن کریم، صلح و همزيستي امت اسلامی با کشورهای غیرمسلمان و اديان و ملل ديگر، به عنوان يك اصل و قاعدة اساسي، در نظام تشريعي خويش ملاحظه نموده است. ضرورت این پژوهش از آن جهت بیشتر نمایان می شود که امروزه عده ای مسلمان نما که به عنوان: «داعش و طالبان» مشهور شده اند این ایده را سرلوح خود قرار داده و به پیروان خود تزریق می کنند که اساس تعامل با غیرمسلمانان، جنگ و قتال است، مگر این که ایمان آورده و مسلمان شوند! آياتي از قرآن كريم، نژاد پرستي، تحميل عقيده، تعصب هاي نادرست را رد مي نمايد و از پيشنهاد صلح، همكاري بر اساس اصول مشترك و گفت و گوي مسالمت آميز استقبال مي كند، و ضمن به رسميت شناختن پيامبران و كتاب هاي آسماني گذشته، به حقوق اقليت ها احترام مي گذارد. برخي راه كارهاي قرآن كريم در تأمين همزيستي مسالمت آميز با غير مسلمانان از قرار زير است : نفي نژاد پرستي؛ مبارزه با توهمات برتري جويانة اديان ديگر؛ آزادي عقيده و فكر؛ اعتراف به حقوق اقليت ها؛ تعاون در مسايل بين المللي؛ استقبال از پيشنهاد صلح؛ تأکید بر صلح بين المللي؛ دعوت به همزيستي مسالمت آميز وتوجه به اصول مشترك؛ و گفت و گوي مسالمت آميز.
بر اساس آیات قرآن کریم، روایات اسلامی و سیره معصومین(ع)، مسلمانان وظیفه دارند در مقابل دولت های استکباری و محارب ایستادگی کرده و به مقابله همه جانبه بپردازند. اما کم نیستند کشورها و ملت های غیرمسلمان، که با امت اسلامی حالت جنگ و ستیزه نداشته و خواهان روابط مسالمت آمیز با مسلمانان هستند و حاضرند همکاری های دوجانبه در امور اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی داشته باشند. این پرسش مطرح است که طبق تعالیم قرآن کریم، اساس رفتار با کشورهای غیراستکباری و مردم غیرمسلمان چگونه است؟ آیا اصل، جنگ و نزاع و درگیری و حذف آنان است، مگر این که ایمان بیاورند؛ یا از نظر قرآن کریم، مسلمانان می توانند با پیروان ادیان آسمانی، دولت های غیرمحارب و مردم غیرمسلمان، تعامل مسالمت آمیز داشته باشند. از نظر قرآن کریم، زبان گفتمان بین ادیان آسمانی، تعامل و همزیستی مسالمت آمیز، گفتگوی سازنده و همکاری بر اساس اصول مشترک است. در حالی که برخی، همانند داعش از دیدگاه اول دفاع می کنند. در این پژوهش، اصالت صلح و گفتگوی سازنده و همزیستی مسالمت آمیزاسلام با پیروان ادیان آسمانی، کشورهای غیراستکباری و مردم غیرمسلمان مورد بررسی قرار می گیرد. قرآن کریم، صلح و همزيستي امت اسلامی با کشورهای غیرمسلمان و اديان و ملل ديگر، به عنوان يك اصل و قاعدة اساسي، در نظام تشريعي خويش ملاحظه نموده است. ضرورت این پژوهش از آن جهت بیشتر نمایان می شود که امروزه عده ای مسلمان نما که به عنوان: «داعش و طالبان» مشهور شده اند این ایده را سرلوح خود قرار داده و به پیروان خود تزریق می کنند که اساس تعامل با غیرمسلمانان، جنگ و قتال است، مگر این که ایمان آورده و مسلمان شوند! آياتي از قرآن كريم، نژاد پرستي، تحميل عقيده، تعصب هاي نادرست را رد مي نمايد و از پيشنهاد صلح، همكاري بر اساس اصول مشترك و گفت و گوي مسالمت آميز استقبال مي كند، و ضمن به رسميت شناختن پيامبران و كتاب هاي آسماني گذشته، به حقوق اقليت ها احترام مي گذارد. برخي راه كارهاي قرآن كريم در تأمين همزيستي مسالمت آميز با غير مسلمانان از قرار زير است : نفي نژاد پرستي؛ مبارزه با توهمات برتري جويانة اديان ديگر؛ آزادي عقيده و فكر؛ اعتراف به حقوق اقليت ها؛ تعاون در مسايل بين المللي؛ استقبال از پيشنهاد صلح؛ تأکید بر صلح بين المللي؛ دعوت به همزيستي مسالمت آميز وتوجه به اصول مشترك؛ و گفت و گوي مسالمت آميز.
کلمات کلیدی :
همزیستی مسالمت آمیز، صلح، جنگ و قتال، گفت و گو، همکاری بین المللی.
همزیستی مسالمت آمیز، صلح، جنگ و قتال، گفت و گو، همکاری بین المللی.