دوره 6، شماره 60، اردیبهشت 1402، صفحات 63 - 74

نویسندگان : فاطمه سلمانی ¹ ، خدیجه عبداللهی ² ، زهرا متقی* ³ ، شیوا اسمعیلی ⁴ ، فاطمه جعفری کلیبر ⁵

چکیده :
هدف این مقاله، بررسی تطبیقی گنبد چهارم از هفت پیکر نظامی با منطق‌الطیر عطار نیشابوری با روش کتابخانه‌ای_توصیفی است. رویکرد تحلیل، واکاوی ابعاد مشابهی از عشق و عرفان در این دو اثر فاخر است که نظامی و عطار آشکارا آن را بیان کرده اند. در این پژوهش جلوه‌هایی از عشق و عرفان در گنبد سرخ و سی مرغ و سیمرغ به تصویر کشیده شده است. به عقیده نظامی عشق در راس همه‌ پدیده‌ها قرار دارد و عشق امری متعالی است، امری جاری در سراسر هستی و آدمی بدون عشق نمی‌تواند باشد؛ عطار نیز در پس داستان‌ها و ابیاتش به این نکته اشاره دارد که عشق، مدار هستی و عالم است و کمال عشق آنجایی است که عاشق سراسر در اشک و رنج به سر می‌برد و معشوق درمان او می‌شود. بررسی تطبیقی این دو داستان نشان می‌دهد که در هردو داستان چگونه عاشقان واقعی با تلاش بسیار و طی راه‌های دشوار به معشوق متعالی خود می‌رسند و کار عشق آنگاه تمام می‌شود که عاشق در وجود معشوق فانی می‌شود و به وصال می ‌رسند.

کلمات کلیدی :
عشق، عرفان، سیمرغ، گنبد سرخ، بانوی حصاری، تحلیل دواثر