دوره 2، شماره 11، فروردین 1398، صفحات 0 - 0

نویسندگان : زهرا زحمتکش* ¹

چکیده :
نهضت ترجمه از تحولات و جريان‌های فكری و فرهنگی مهّم در عصر امام رضا بوده است كه قبل از دوران هارون‌الرشيد آغاز شده بود، این نهضت يك فضای باز فرهنگی و مهّم را در جهان اسلام ايجاد كرد كه در اين زمينه مترجمان مسيحی، ايرانی و يهودی ترجمه آثار زبان‌های يونانی، رومی، ايرانی و بعضاً هندی را به زبان عربی برای ورود به جهان اسلام انجام می‌‌دادند همچنین در زمان امام رضا(ع) ترجمه ‏هایی از زبان سانسکریت و سریانی به عربی و فارسی صورت گرفت. زیرا برای گفتگو با سایر فرق لازم بود عقاید آنها را بدانند. در باره کتاب های ستاره شناسی و پزشکی مشکلی در ترجمه‏ ها پیش نیامد اما در مسائل فلسفی و مابعدالطبیعه مترجمان نمی‎توانستند ترجمه مناسب به خوانندگانشان ارائه دهند. زیرا مباحث غربی در تضاد با اعتقاد مسلمانان بود ، همچنین بسیاری از اصطلاحات غربی معادل نداشت. كار ترجمه شامل آثار ديگر زبان‌ها و كتب خارج از جهان اسلام نیز می‌شد. مقاله حاضر به روش توصیفی- تحلیلی به این سئوال پاسخ می دهد شاخصه های تأثیرگذار نهضت ترجمه در عصر امام رضا(ع) چگونه بوده است؟ از مهّم‌ترین نتایج نهضت ترجمه، توسعه تمدن اسلامی از طریق رویارویی‌ و آمیختگی با مفاهیم تمدن‌های سریانی، ایرانی، یونانی، هندی و مصری بود. به دنبال فتوحات چشمگیر و موفقیت‌آمیز مسلمانان در خارج از محدوده جزیرة‌العرب، فرهنگ اسلامی با تمدن‌های کهن درهم آمیخت و بسیاری از‌ مواریث‌ علمی مکتوب آنان به جامعه اسلامی منتقل شد. مهّم‌ترین دستاورد این رخداد، توسعه تمدن اسلامی می باشد.

کلمات کلیدی :
نهضت ترجمه، امام رضا، عباسیان، وزیران