دوره 4، شماره 41، مهر 1400، صفحات 145 - 131

نویسندگان : م. نازک قاسم محمد* ¹

چکیده :
عمر خیام شاعر ایرانی است که در سراسر جهان شناخته شده است وشعرش با فرم رباعی متمایز است. این فرم را با مختصرترين بيان به شرح مقصود می پردازد، و او را در رباعیات خود خلق تصاوير زنده وخيال انگيز مي كوشد، مفاهيم مورد نظر و انديشه های محوری خويش را هنرمندانه تر در كهن مخاطبان مجسم سازد. خيام با شگرد و هُنر کم نظير خويش توانسته است معانی ژرف و نكته های باريك فلسفی را در جامهء الفاظ نيكو بيان نمايد و با اين روش بر تأثير سخنش بيفزايد. اين هُنر بيان اوست که توانسته افكار عميق فلسفی را در لباس نگارين ادب بنماياند. خيام ردیفهاي گوناگون و متنوع در رباعیات خود به کار برده است. و بيشتر رديف های او از نوع ردیف فعلی است، و آنها در شخصهای مختلف و زمانهای متفاوت را انتخاب شده است، و همچنین تعدادی از آنها از نوع ردیف اسمی، ضمایر فاعلی و ضمایر پرسشی شامل می شود.

کلمات کلیدی :
ردیف از لحاظ لغت و اصطلاح، سودهای ردیف، نقش ردیف در شعر، رباعی، ردیف در رباعیات خیام از جهت تنوع