دوره 2، شماره 19، آذر 98، صفحات 0 - 0

نویسندگان : پروانه شالپوش* ¹

چکیده :
ﺳﻮررﺋﺎﻟﯿﺴﻢ ﭘر ﺟﻨﺒﺶﺗﺮﯾﻦ و ﭘﺮ ﻫﯿﺎﻫﻮﺗﺮﯾﻦ ﻣﮑﺘﺐ ادﺑﯽ ﻗﺮن ﺑﯿﺴﺘﻢ ﺑﻮد ،که ادﺑﯿﺎت ﻣﻠﻞ ﻣﺨﺘﻠﻒ را ﺗﺤﺖ ﺗﺄﺛﯿﺮ ﻗﺮار داد .اﯾﻦ ﻧﻬﻀﺖ را ﻣﯽﺗﻮان دﻧﺒﺎﻟﻪرو رﻣﺎﻧﺘﯿﺴﻢ داﻧﺴﺖ،ﮐﻪ از ﺗﺤﻠﯿﻞ ﻧﺎﺧﻮدآﮔﺎه ﻓﺮوﯾﺪ ﺷﮑﻠﯽ ﻧﻮ ﭘﯿﺪا کرده اﺳﺖ، ﺑﺎ ﻧﯿﺮوي ﺿﻤﯿﺮ ﭘﻨﻬﺎن دﻧﯿﺎي ﺗﺎزه اي ﺑﻪ روي ﻫﻤﻪ اﯾﺠﺎد ﮐﺮد و نیز ﺑﺮاي ادﺑﯿﺎت ﻃﺮﺣﯽ ﻧﻮ را ﻓﺮاﻫﻢ آورد. ﺑﺮﺧﻮرد ﺳﻨﺖ وﺻﻨﻌﺖ در ﻗﺮن ﺑﯿﺴﺘﻢ اروﭘﺎ در ﺗﻔﮑﺮ وﮐﻼم ﺗﺤﻮﻟﯽ اﯾﺠﺎد ﮐﺮد و ﺷﺎﻋﺮاﻧﯽ ﻧﻮﭘﺮداز را ﺧﻠﻖ ﮐﺮد. ﻫﺮ ﻋﺮﺻﻪاي از ﻓﻌﺎﻟﯿﺖﻫﺎ ﻓﻠﺴﻔﻪاي داردﮐﻪ ﻫﻤﺎن اﺻﻮل، روش و وﯾﮋﮔﯽ ﻫﺎﺳﺖ، ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻓﻠﺴﻔﻪ ﻫﻨﺮ و ﺷﻌﺮ، ﺣﺎل ﻣﮑﺘﺐ ﺳﻮررﺋﺎﻟﯿﺴﻢ ﻫﻢ داراي ﻓﻠﺴﻔﻪ اي اﺳﺖ و ﺑﺎﻟﻄﺒﻊ اﺻﻮﻟﯽ دارد. میﺗﻮان ﮔﻔﺖ ،ﺑﯿﺸﺘﺮ ﻣﻮﻟﻔﻪ ﻫﺎي اﺻﻮل ﻣﮑﺘﺐ ﺳﻮررﺋﺎﻟﯿﺴﻢ ﺑﺎ ﻋﺮﻓﺎن و تصوف ﺗﺸﺎﺑﻬﺎتی دارد. از ﺟﻤﻠﻪ: ﺑﺪاﻫﻪ ﮔﻮﯾﯽ، ﺟﻨﻮن و ﻣﺴﺘﯽ، ﺧﻮاب و روﯾﺎ، ﻫﺰل و ﻃﻨﺰ، رﻫﺎ ﺷﺪﮔﯽ، ﺗﺮﺟﯿﺢ ﻋﺸﻖ ﺑﺮ ﻋﻘﻞ، ﺗﻮﺳﻞ ﺑﻪ ﻧﯿﺮوي وﻫﻢ و ﺧﯿﺎل ﮐﻪ در اﺷﻌﺎر ﺷﺎﻋﺮاﻧﯽ ﭼﻮن ﻣﻮﻻﻧﺎ ﻧﻤﻮد ﭘﯿﺪا ﮐﺮده اﺳﺖ. در اﯾﻦ ﭘﮋوﻫﺶ اﺑﺘﺪا ﺑﻪ ﺗﺌﻮري ﻫﺎي ﻣﮑﺘﺐ ادﺑﯽ ﺳﻮررﺋﺎﻟﯿﺴﻢ و اﺻﻮل آن ﺳﭙﺲ ﺑﻪ ﺗﺸﺎﺑﻪ ﺑﯿﻦ اﯾﻦ ﻧﻬﻀﺖ ﺑﺎ ﺗﺼﻮف و اﻧﻄﺒﺎق آن ﺑﺎ ﻣﻮﻻﻧﺎ و اﺷﻌﺎرش در ﻣﺜﻨﻮي ﭘﺮداﺧﺘﻪ ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ.

کلمات کلیدی :
سوررئالیسم، عرفان و تصوّف، مثنوی معنوی، مولانا